Παρασκευή 31 Αυγούστου 2012

Η «Μπλε Πανσέληνος»




Πρόκειται για ένα φαινόμενο που εμφανίζεται κάθε 2,5 χρόνια περίπου. Τα περισσότερα έτη έχουν δώδεκα πανσελήνους, ωστόσο κάθε ημερολογιακό έτος περιλαμβάνει δώδεκα σεληνιακούς κύκλους και έντεκα ημέρες ακόμη. Όταν αυτές
αθροίζονται, εμφανίζεται ένα επιπλέον φεγγάρι.

«Καθώς ο σεληνιακός μήνας είναι μικρότερος από το μέσο μήνα του ημερολογίου, τυχαίνει να έχουμε δύο πανσελήνους μέσα στον ίδιο μήνα. Το φαινόμενο αυτό αποκαλείται "μπλε πανσέληνος", όρος που όμως δεν χρησιμοποιείται επίσημα στην Αστρονομία», εξηγεί στο ΑΜΠΕ ο αστρονόμος του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, Νίκος Ματσόπουλος.

Φέτος έχει δοθεί μεγαλύτερη έμφαση στο φαινόμενο, καθώς συμβαίνει τον Αύγουστο. «Πρέπει να διευκρινίσουμε ότι στην αστρονομία η πανσέληνος του Αυγούστου δεν διαφέρει από τις υπόλοιπες. Το λαμπρότερο φεγγάρι συμβαίνει όταν την ημέρα της πανσελήνου η Σελήνη βρίσκεται στην πιο κοντινή απόστασή της από τη Γη, δηλαδή περίπου μία φορά το χρόνο. Το φαινόμενο αυτό ονομάζεται και "Super moon"», διευκρινίζει ο κ. Ματσόπουλος.

Η παλαιότερη αναφορά του όρου «μπλε φεγγάρι» καταγράφεται το 1524 σε ένα έντυπο που επιτίθεται στον αγγλικό κλήρο. Στο κείμενο αυτό σημειώνεται: «Εάν πουν ότι το φεγγάρι είναι μπλε, τότε θα πρέπει να πιστέψουμε ότι αυτό είναι αλήθεια». Στο πρωτότυπο κείμενο χρησιμοποιείται ο μεσαιωνικός όρος «belewe», που μεταφράζεται ως «μπλε», σημαίνει όμως και «προδοσία». Για το λόγο αυτό όταν το 18ο αιώνα κατά τη διάρκεια της Γρηγοριανής μεταρρύθμισης του ημερολογίου, όπου «χάθηκαν» κάποιες μέρες, «χάθηκε» και ένα φεγγάρι, αυτό ονομάστηκε «το φεγγάρι της προδοσίας».

Η πιθανότερη προέλευση του όρου «μπλε φεγγάρι» προέρχεται από το γεγονός ότι κατά τη διάρκεια πυρκαγιών ή εκρήξεων ηφαιστείων και εξαιτίας του καπνού ή της σκόνης στην ατμόσφαιρα, το φεγγάρι φαίνεται κοντά στον ορίζοντα να έχει ένα μπλε χρώμα. Το γεγονός αυτό συνέβη μετά την έκρηξη του ηφαιστείου του Κρακατόα το 1883 και του ηφαιστείου Ελ Χιχόν στο Μεξικό το 1983 και στις πυρκαγιές του 1950 στη Σουηδία και του 1951 στον Καναδά.

Ο όρος «μπλε φεγγάρι» έχει και μεταφορική σημασία, που υπογραμμίζει τη σπανιότητα ενός φαινομένου. Χαρακτηριστική είναι η αγγλική έκφραση «once in a blue moon», που σημαίνει ότι κάτι συμβαίνει σπάνια.

Ενδιαφέρον αποτελεί το γεγονός ότι το «Μπλε φεγγάρι» θα συμβεί αύριο, 31 Αυγούστου, στις χώρες που βρίσκονται δυτικά της ζώνης ώρας UTC/GMT +8. Σε χώρες που βρίσκονται ανατολικά από τη ζώνη των UTC/GMT +9 ωρών (στον Ειρηνικό ωκεανό), οι δύο πανσέληνοι θα εμφανιστούν τον Σεπτέμβριο, την 1η και στις 30 του μήνα.

Η τελευταία πανσέληνος του καλοκαιριού θα γιορταστεί σε περισσότερα από 125 μουσεία και αρχαιολογικούς χώρους σε όλη την Ελλάδα. Οι χώροι θα μείνουν ανοιχτοί με ελεύθερη είσοδο, ενώ στους 85 από αυτούς θα διοργανωθούν συναυλίες, θεατρικές παραστάσεις και ξεναγήσεις.

Η επόμενη διπλή πανσέληνος θα συμβεί στις 2 και 31 Ιουλίου του 2015.

13 σχόλια:

  1. πολύ καλή ανάρτηση
    με ενδιαφέρουσες πληροφορίες
    ευχαριστώ για την ανάρτηση αυτή

    υγ-ήθελα να ρωτήσω κάτι που το χω στο μυαλό μου και ανησυχώ..μήπως μου κρατάς κακία..ή παρεξήγηθηκα σχετικά με το δώρο του διαγωνισμού μου; (εννοώ, που δεν το παράλαβες για τον γνωστό λόγο που σου ανάφερα)

    θα περιμένω να μου πεις

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Αγαπημένο μου Δελφινάκι, δεν σου κρατάω κακία ούτε έχω κάποιο πρόβλημα μαζί σου.... Ο υπολογιστής μου έχει σοβαρό πρόβλημα και χρησιμοποιώ ένα δανεικό, αλλά όχι πολύ συχνά!! Μόλις μπορέσω θα επανέλθω δριμύτερη στην μπλογκογειτονιά μας, γιατί μου λείψατε πολύ! Πολλά φιλιά! :-)

      Διαγραφή
    2. ουφ..ησύχασα τώρα..
      θα σε περίμενουμε
      και γω γύρισα χθες από τις αδειες και μου λειψατε και μενα.
      σιγα σιγα επανερχομαι
      φιλούθκια

      Διαγραφή
  2. Καλημέρα Ελενάκι και καλό μήνα! Τι όμορφη ανάρτηση! Είναι όντως πολύ ρομαντικό! Μου θυμίζει αυτό στην ταινία με τα στρουμφάκια χεχεχε Καλή συνέχεια εύχομαι! Πολλά φιλούθκια :)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. που εισαι εσυ κυρία μου!!!μας ελειψες !!αντε φτιαξε τον υπολογιστή σου και επεστρεψε!!!!τι ωραία αναρτηση ειναι αυτή!!Καλό μήνα ελενά μου ρομαντικό και με πολλές αναρτήσεις που μας φτιάχνουν την διάθεση σαν αυτή!!!
    φιλιααααα!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Καλώς σε ξαναβρίσκουμε Ελενάκι μου, καλό μήνα, καλό Φθινόπωρο!
    Τι υπέροχη ανάρτηση!!!!
    Πάντως η αυγουστιάτικη "μπλε" πανσέληνος ήταν πανέμορφη, είμασταν τυχεροί γιατί την απολαύσαμε δίπλα στην θαλασσα!
    Φιλάκια!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. καλο φθινοπωρο να εχεις και σε περιμενουμε πιο δυναμικα κοντα μας.:)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Ελενάκι καλό μήνα και καλό φθινόπωρο να έχεις.
    Μπράβο σου για την τόσο υπέροχη ανάρτηση!!Εύχομαι να επιστρέψεις σύντομα και να λυθεί το θέμα με τον υπολογιστή σου.Φιλάκια πολλά!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. καλό μήνα, καλό φθινόπωρο -σιγά σιγά ας έρθει.
    τί ενδιαφέρουσες πληροφορίες!έτσι λοιπόν,«once in a blue moon». υπομονή τώρα μέχρι να ξαναγίνει το φεγγάρι μπλε. υπομονή.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. καλημέρα Ελενα,καλό μήνα και καλό Φθινόπωρο-)))
    πολύ ρομαντική ανάρτηση-)))Δε ξέω για μπλέ φεγγάρι πάντως το δικό μας ήταν κατακίτρινο,τεράστιο ,λαμπερό και χαρούμενο-))))
    πολλά φιλιά-)))

    ΑπάντησηΔιαγραφή